Cách Kiểm Tra Hiệu Suất Điện Mặt Trời – Chính Xác Và Hiệu Quả

Hệ thống điện mặt trời đang trở thành giải pháp tiết kiệm điện và đầu tư thông minh tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách kiểm tra hiệu suất điện mặt trời để đảm bảo hệ thống đang hoạt động ổn định và sinh lời đúng như kỳ vọng.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra hiệu suất điện mặt trời bằng những phương pháp đơn giản, dễ áp dụng – kể cả khi bạn không am hiểu kỹ thuật.

1. Hiệu Suất Điện Mặt Trời Là Gì?

Hiệu suất hệ thống điện mặt trời là mức độ tận dụng ánh nắng để chuyển thành điện năng sử dụng hoặc bán lên lưới. Chỉ số hiệu suất càng cao, chứng tỏ hệ thống hoạt động càng hiệu quả.

📌 Công thức cơ bản:

Hiệu suất (kWh/kWp/ngày) = Sản lượng điện thực tế / Công suất hệ thống

Ví dụ: Hệ thống 3 kWp tạo ra 12 kWh/ngày → hiệu suất = 4 kWh/kWp/ngày → hoạt động tốt.

2. Tại Sao Cần Kiểm Tra Hiệu Suất Định Kỳ?

Việc kiểm tra định kỳ giúp bạn:

•  Phát hiện sớm các lỗi kỹ thuật, tránh mất sản lượng
• Biết khi nào cần vệ sinh tấm pin hoặc bảo trì inverter
• Đánh giá chính xác hiệu quả đầu tư
• Lập kế hoạch nâng cấp hoặc mở rộng hệ thống

 3. Cách Kiểm Tra Hiệu Suất Điện Mặt Trời (4 Cách Phổ Biến)

Cách 1: Kiểm Tra Qua Ứng Dụng Giám Sát

Hầu hết các inverter hiện đại đều tích hợp hệ thống giám sát qua app. Bạn chỉ cần:

• Mở ứng dụng như Growatt, Hoymiles, SMA, Huawei Solar, v.v.

• Xem biểu đồ sản lượng theo ngày/tháng

• So sánh với tiêu chuẩn trung bình khu vực (khoảng 3.5 – 5 kWh/kWp/ngày)

Cách 2: Đọc Đồng Hồ Điện Tổng

• Kiểm tra công-tơ điện 2 chiều của EVN

• So sánh chỉ số điện phát với sản lượng tiêu chuẩn

• Đặc biệt hữu ích cho hệ thống điện mặt trời hòa lưới

Cách 3: Tính Thủ Công Dựa Trên Sản Lượng Và Công Suất

Chỉ cần ghi lại sản lượng điện (theo app hoặc đồng hồ) và áp dụng công thức hiệu suất để đánh giá mức độ hoạt động mỗi ngày hoặc mỗi tháng.

Cách 4: Sử Dụng Thiết Bị Giám Sát Chuyên Dụng

Với những hệ thống công nghiệp lớn, bạn có thể dùng:

• Đồng hồ đo dòng, áp (clamp meter)

• Logger ghi dữ liệu

• Hệ thống SCADA theo dõi sản lượng thời gian thực

4. Ví Dụ Thực Tế: So Sánh Hiệu Suất Giữa 2 Hệ Thống

➡️ Kết luận: Hệ B bị ảnh hưởng bởi bóng râm → cần điều chỉnh vị trí hoặc dùng tấm pin tích hợp optimizer.

5. Yếu Tố Ảnh Hưởng Tới Hiệu Suất Điện Mặt Trời

Hiệu suất của một hệ thống điện mặt trời phụ thuộc vào nhiều yếu tố, cả về thiết kế ban đầu và điều kiện vận hành thực tế. Dưới đây là những yếu tố phổ biến nhất:

5.1 Góc Nghiêng & Hướng Tấm Pin Không Tối Ưu

• Tấm pin mặt trời cần được lắp đặt với góc nghiêng phù hợp (thường từ 10–15 độ tại miền Nam Việt Nam) để nhận ánh sáng tối đa trong suốt cả năm.

• Nếu lắp sai hướng (ví dụ hướng Bắc hoặc bị nghiêng quá ít), hiệu suất có thể giảm đến 10–25% so với thiết kế tối ưu.

5.2 Bóng Râm Từ Cây, Cột Điện, Nhà Cao Tầng

• Chỉ một phần nhỏ của tấm pin bị che bóng cũng có thể làm giảm sản lượng cả chuỗi tấm pin (đặc biệt với hệ không dùng tối ưu hóa/optimizer).

• Những bóng râm di chuyển theo thời gian như cây cối hoặc ăng ten nên được tính toán kỹ trước khi lắp đặt.

5.3 Bụi Bẩn, Phân Chim Bám Trên Bề Mặt Pin

• Bụi bẩn, rêu mốc, hoặc phân chim làm giảm khả năng hấp thụ ánh sáng của tấm pin.

• Một lớp bụi mỏng có thể làm giảm từ 5–15% hiệu suất, thậm chí cao hơn nếu để lâu không vệ sinh.

• Đặc biệt tại những khu vực có nhiều công trình xây dựng, nhà máy hoặc gần đường lớn.

5.4 Inverter Hoạt Động Kém Hoặc Mất Tín Hiệu

• Inverter là bộ não điều khiển hệ thống. Nếu inverter bị lỗi, mất kết nối mạng, hoặc hoạt động sai công suất, toàn bộ hệ thống sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

• Một số lỗi phổ biến: over voltage, lỗi MPPT, lỗi mạng…

5.5 Cáp DC/AC Bị Tổn Thất Do Đấu Nối Sai Hoặc Xuống Cấp

• Cáp điện bị lỏng, oxi hóa, hoặc dùng sai loại (kích thước nhỏ, không đúng chuẩn UV/solar) sẽ làm sụt áp, nóng dây và thất thoát điện.

• Đây là lỗi thường thấy ở các công trình lắp đặt không chuyên nghiệp.

6. Làm Thế Nào Để Tăng Hiệu Suất Hệ Thống?

Để hệ thống điện mặt trời vận hành ổn định và đạt hiệu suất cao nhất, người dùng cần kết hợp giữa bảo trì định kỳ và quản lý thông minh.

6.1 Vệ Sinh Định Kỳ: 2–3 Tháng/Lần Tùy Mức Độ Bụi

• Dùng nước sạch, chổi mềm hoặc khăn lau chuyên dụng để vệ sinh bề mặt tấm pin vào sáng sớm hoặc chiều mát.

• Tránh dùng hóa chất mạnh hoặc rửa vào buổi trưa nắng gây sốc nhiệt cho kính cường lực.

• Nên ghi chú lại thời gian vệ sinh gần nhất để lập kế hoạch đều đặn.

6.2 Đảm Bảo Lắp Đặt Đúng Hướng Và Góc Nghiêng

• Hướng Nam hoặc Đông Nam là tối ưu tại Việt Nam.

• Góc nghiêng nên điều chỉnh tùy vùng và mùa, hoặc lắp cố định theo khuyến nghị của đơn vị chuyên môn.

• Trong trường hợp mái nhà không đạt hướng lý tưởng, có thể dùng khung nghiêng chuyên dụng hoặc dùng micro inverter để hạn chế ảnh hưởng.

6.3 Sử Dụng Inverter Và Tấm Pin Chất Lượng, Có Bảo Hành Chính Hãng

• Thiết bị chất lượng cao tuy giá ban đầu cao hơn nhưng mang lại hiệu suất ổn định và độ bền lâu dài.

• Nên chọn inverter từ các hãng uy tín như SMA, Solis, Huawei, Growatt… có hiệu suất chuyển đổi >97%, bảo hành tối thiểu 5 năm.

• Tấm pin nên chọn loại có hiệu suất ≥ 20%, bảo hành hiệu suất 25 năm.

6.4 Kết Nối Hệ Thống Giám Sát Từ Xa Mỗi Ngày

• Ứng dụng giám sát giúp bạn kiểm tra sản lượng điện, cảnh báo sự cố và xem báo cáo hiệu suất dễ dàng.

• Nếu phát hiện sản lượng giảm bất thường, có thể xử lý ngay mà không cần chờ hóa đơn điện.

• Hệ thống giám sát còn hỗ trợ theo dõi từ xa trên điện thoại hoặc máy tính, tiện lợi cho hộ gia đình và chủ doanh nghiệp.

7. Kết Luận

Hiểu rõ cách kiểm tra hiệu suất điện mặt trời là bước quan trọng giúp bạn theo dõi và bảo trì hệ thống hiệu quả. Hãy biến thói quen kiểm tra hàng tuần/tháng thành một phần trong việc quản lý điện năng – để mỗi tia nắng đều sinh lợi tối ưu cho bạn.

Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn và lắp đặt xin vui lòng liên hệ với chúng tôi:

CÔNG TY CHUYÊN CUNG CẤP ĐIỆN NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI

• Hotline: 0982114115
• Website: solarbrano.vn
• Trụ Sở: 17 Đường D1, Phường 7, Quận 8, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam
• Chi nhánh: 10 Sông Thao, Phường 2, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh
• Chi nhánh: 249 Phạm Hữu Lầu P. 6,TP Cao Lãnh, Đồng Tháp. (Nội Thất Hoàn Mỹ)
• Chi nhánh: 486/14a QL13, Khu  Phố 6, Hiệp  Bình  Phước, Thủ  Đức, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam
• Chi Nhánh: 397 Nguyễn Sinh Sắc, P1, TP Sa Đéc Đồng Tháp. (đối diện công viên Bác Hồ)
• Chi nhánh: 9A Châu Văn Liêm, phường Mỹ Bình, TP Long Xuyên, An Giang
• Chi nhánh: Số 12 Thủ Khoa Huân, Phường 1, Mỹ Tho, Tiền Giang